Het toetsenbord, het apparaat aan je computer dat je op de monitor na het hardst nodig hebt en het snelste vies wordt. Hoe werkt zo'n ding eigenlijk? Dat ga ik nu proberen uit te leggen.
Let op! Het onderstaande kun je zelf ook proberen, maar het is OP EIGEN RISICO! Ik geef geen garantie dat het bij jou ook zo werkt en dat je je spullen niet sloopt. Uiteraard ben ik wel bereid hulp te bieden via het forum als het je niet lukt.
Ik heb 2 toetsenborden opgemaakt om te kijken hoe dat eruit ziet, hoe het werkt en om foto's ervan te maken. De eerste is een oud Compaq toetsenbord uit ik schat 1992 (jah, das behoorlijk oud) en een Logitech Internet Pro Keyboard van ongeveer 1 jaar oud. (nieuwwaarde ongeveer 15 euro) Daarnaast heb ik heel veel verschillende schroevendraaiers, een gootsteen, een klein beetje afwasmiddel en een afwasborstel ;)
Allereerst moet het toetsenbord opgemaakt worden. Draai het daarvoor om (zodat het op de toetsen ligt) en draai alle schroeven die je kunt vinden los. Let daarbij ook op eventuele schroeven die verstopt zitten onder voetjes (zie de afbeelding hiernaast) Kijk goed of je niets vergeten bent. Je kunt hierna het toetsenbord openmaken bij de naad aan de rand. (let op eventuele klemmetjes die je los moet maken) Overigens kan dat best moeilijk gaan. Bij het 2e toetsenbord van mij (die zwarte logitech) zaten er haakjes onderin het toetsenbord. Wees voorzichtig zodat er niets afbreekt. Het is vaak een kwestie van een beetje uitproberen.
Nu ligt het aan je type toetsenbord wat je te zien krijgt. Misschien moet je nog wat onderdelen losschroeven wil je iets interessants te zien krijgen. Bij vrijwel alle toetsenborden is er een opbouw in een aantal lagen. Onderin zit vaak een beschermplaat van metaal, die er ook meteen voor zorgt dat de 2e laag goed wordt aangedrukt. Daarbovenop zit een laag met druksensoren of contacten. Die zie je op het plaatje hiernaast. Op deze laag zitten allerlei rondjes/vierkantjes/veelhoekjes, verspreid over het hele oppervlak. Afhankelijk van het type is het 1 sensor of 1 paar sensoren per toets op je toetsenbord. Daarnaast lopen er heel veel lijntjes overheen. Deze zorgen ervoor dat er stroom naar de sensoren toeloopt en dat er ook weer een terugloopt als de toets is ingedrukt.
Daarboven op komen de "veertjes". Bij sommige toetsenborden zitten de veertjes onder de behuizing, bij andere zit ie net onder de toets. Deze veertjes zien er ongeveer zo uit als op het plaatje hiernaast. Ze zorgen ervoor dat de toets weer terugspringt nadat je hem ingedrukt. Zoals je waarschijnlijk al hebt gemerkt gaan ze heel erg lang mee. :)
Bovenop deze veertjes komen de toetsen. Die zien er ongeveer uit zoals links. Als je zo'n toets aanslaat gaat er door de sensor een stroompje lopen doordat je contact maakt. Elke toets is dus eigenlijk een kleine stroomschakelaar. Het veertje duwt de toets weer terug. De stroom gaat naar een klein apparaatje die de signalen opstuurt naar de computer via een kabel. De computer vertaalt dat dan weer naar de letter die bij die toets hoort, doordat hij weet welke toets bij welk teken hoort. Vervolgens doet de computer iets met dat teken, zoals een letter op het scherm zetten.
Je toetsenbord is waarschijnlijk het smerigste appraat bij je computer. Gelukkig kun je hem vrij eenvoudig wassen. Het makkelijkste is de bovenste laag van het toetsenbord (Let op, alleen de laag met toetsen. Het is niet handig de elektronica ook onder te dompelen, want die is toch niet vies en droogt meestal moeilijk) Je kunt ook de toetsen een voor een loshalen en ze apart wassen. Gewoon flink natmaken en doorspoelen is goed, maar een sopje in de gootsteen is natuurlijk nog veel beter. Spoel na het schoonmaken al het sop goed weg en droog alles goed af. Als het hele bord hebt gepakt, laat hem dan goed uitlekken en een uurtje of 2 a 3 drogen.
Zo! Hopelijk snap je nu een beetje hoe je toetsenbord werkt en hoe je hem schoonmaakt. Het is wel handig als je hem weer in elkaar kunt krijgen. Gelukkig is dat niet zo moeilijk als je alle onderdelen netjes bewaart hebt en nog een beetje weet hoe alles in elkaar stak. Veel succes!
P.S.: Mijn toetsenbord doet het nog gewoon na deze hele operatie :) Mocht je toch liever niet je toetsenbord slopen om hem te kunnen wassen, dan is misschien het hier rechts afgebeelde toetsenbord iets voor jou. Het is gemaakt van een soort rubberachtig spul en is waterdicht, afwasbaar en op te rollen. Het typt alleen wat mij betreft voor geen meter, maar dat is een kwestie van smaak.
Het toetsenbord is bijna niet meer weg te denken van de PC. Vroeger was het toetsenbord (of iets wat daar op leek) de enige manier waarop je een computer kon aansturen. Ik denk dat het ook wel de belangrijkste zal blijven totdat spraakherkenning een serieus alternatief wordt, of je moet typen op een schermtoetsenbord prettig vinden. ;)
Het toetsenbord was er al voordat er computers bestonden, namelijk dat van typemachines. De geschiedenis van het toetsenbord gaat daardoor terug naar ongeveer 1870. Je zou denken dat je letters die je veel gebruikt dicht bij elkaar zet, maar bij typemachines met hamertjes werkt dat niet, de hamertjes slaan dan tegen elkaar en raken in de knoop. Daardoor werden de meestgebruikte toetsen juist uit elkaar gezet. Dat zorgde voor de zogenaamde QWERTY-indeling, dat zijn de eerste 6 letters van je toetsenbord.
Met de overgang naar de computer is er eigenlijk niets veranderd, dus jij typt waarschijnlijk op een toetsenbord dat helemaal niet ideaal is! Een zogenaamd dvorak toetsenbord is dat wel, deze is zo gemaakt dat je er zo snel mogelijk op typt... Tenminste, er is een hele groep fanatiekelingen die dat gelooft, maar er zijn ook onderzoeken die aangeven dat het niet zo gek veel uitmaakt. Als je eenmaal een toetsenbord gewend bent typ je er toch snel op, en maakt de indeling niet uit.
Ook de shift toets kent een lange geschiedenis. Rond 1890 kwamen de eerste toetsenborden met shift-toetsen. Daarvoor typen typemachines alleen in hoofdletters. De shift-toets zorgde ervoor dat er iets verschoof in de machine waardoor grote in plaats van kleine letters werden gebruikt. Shift is Engels voor wisselen, wat komt van het wisselen van reeks hamertjes.
