Omdat het opslaan van geluid (en vooral muziek) nu eenmaal veel ruimte nodig heeft is het handig om je bestanden te comprimeren. Hiervoor zijn er codecs: programma's waarmee je het geluidsbestand in en uit kan pakken. In deze tutorial probeer ik uit te leggen welke codec je het beste kunt gebruiken.
De bekendste (en oudste) veel gebruikte formaat is MP3. MP3 stamt uit de jaren '80 en is daarmee stokoud te noemen. MP3 wordt het meeste ondersteunt door muziek-afspelende apparaten (die daardoor ook wel MP3-spelers worden genoemd) en is daarmee voor veel mensen een logische keuze.
Het 2e veel gebruikte formaat is WMA. Dit formaat is ontwikkeld door Microsoft en zou volgens velen kleinere bestanden opleveren... daarover straks meer. Apple heeft AAC, een vrij nieuwe codec, die vooral door Apple apparaten (zoals de iPod) wordt gebruikt. Tenslotte wil ik graag OGG vermelden. Het voordeel van OGG is dat er geen patenten op rusten en daardoor goedkoper in gebruik is. Hoewel de consument er niets van merkt wordt OGG steeds meer achter de schermen gebruikt.
Vaak worden codecs en formaten door elkaar gegooid, en niet geheel ten onrechte. Een formaat is een manier waarop een bestand is opgeslagen, een codec is het programma dat een bestand volgens dit formaat maakt. Zoals ik net al heb gezegd is MP3 stokoud onder de formaten en volgens velen zijn WMA en AAC veel beter.
Het is echter belangrijk om te kijken naar de codec die je gebruikt: het is niet eerlijk om een MP3-codec van 10 jaar geleden tegenover een splinternieuwe WMA-codec. Als je bijvoorbeeld de LAME MP3-codec pakt blijkt uit vele onderzoeken dat MP3, WMA en AAC elkaar eigenlijk nauwelijks ontlopen: ze zijn praktisch even goed. Welk formaat je pakt is dus eigenlijk niet meer belangrijk: kies degene die je 'mp3-speler' aankan en die het makkelijkste werkt, maar zorg ervoor dat je een nieuwe codec hebt. Voor MP3 raadt ik LAME aan, voor WMA kun je Windows Media Player gebruiken, en AAC kan goed met iTunes. Mocht je met OGG willen werken, kijk dan eens op xiph.org.
Hiervoor heb ik het steeds over lossy codecs gehad: deze verminderen de kwaliteit van je geluidsbestanden onhoorbaar om het bestand kleiner te krijgen. Hoe lager je de bitrate zet, hoe kleiner het bestand, maar hoe slechter de kwaliteit, tot je het op een gegeven moment gaat horen. Daartegenover hebben we lossless codecs: dit zijn een soort zip-systemen die speciaal voor geluid zijn ontworpen. Ze verkleinen het bestand zonder kwaliteit te verliezen. Een vergelijking: lossless codecs kunnen de bestanden half zo groot maken als hun orgineel, lossy codecs kunnen normaal gesproken bestanden 12x zo klein krijgen als hun orgineel.
Het bekendste lossless formaat is FLAC. FLAC is supersnel, patentvrij en wordt het meeste ondersteunt. Apple gebruikt Apple Lossless en WMA heeft ook een lossless modus, maar deze worden niet zoveel ondersteunt. Lossless opslaan heeft enkele voordelen ten opzichte van lossy:
Zoals ik hiervoor heb gezegd is de bitrate van een bestand belangrijk voor de kwaliteit. Ik raad zowiezo het gebruik van VBR (variabele bitrate) of ABR (gemiddelde bitrate) aan, en niet CBR (constant bitrate) Als de mogelijkheid aanwezig is, kies dan voor 2-pass encoding. Dit duurt wel langer, maar geeft een beter resultaat.
Als je een stuk codeert met een nieuwe codec vanaf een lossless formaat (of een CD) dan kun je een bitrate van 96 kbps of 128 kbps prima gebruiken. Afhankelijk van je smaak kan het zelfs nog lager. Als je een nummer van een lossy formaat naar een ander lossy formaat converteert doe je er goed aan de bitrate een stuk hoger te leggen: 160 tot 192 kbps is geen overbodige luxe, tenzij je het verschil toch niet hoort. Probeer het gewoon eens uit!
